Tygodnik Powszechny • 29th October 2024

Cyfrowe duchy: sztuczna inteligencja wkracza w dziedzinę pamięci o zmarłych

Każdy z nas przechowuje pamiątki po ludziach, których w naszym życiu już nie ma. Zapisane numery telefonów, które już do nas nie zadzwonią. Wiadomości na Facebooku. Zdjęcia, bibeloty, ręcznie zapisane skrawki papieru. Każdemu chyba zdarzało się, patrząc na te osobiste relikwie, rozmawiać z tymi, którzy odeszli. Opowiadać, szukać rady czy pocieszenia.Cyfrowe pamiątki po zmarłychA co, gdyby zmarli mogli na te pytania odpowiedzieć? Nie metaforycznie, ale całkiem realnie. Odpisać na wiadomość, odebr...

Tygodnik Powszechny • 4th October 2024

Blaski i cienie nowej wersji ChatGPT

W wielu dziedzinach jest wolniejszy i udziela gorszych odpowiedzi od wcześniejszego ChataGPT 4, a do tego OpenAI ostrzega, że – jeśli jego zabezpieczenia zostaną złamane i trafi w niepowołane ręce – może być „najniebezpieczniejszym modelem”, jaki firma dotąd wypuściła. Mimo to o1 ma być przełomowy, bo „rozumuje szybciej i lepiej niż ludzie”.
Informacje dotyczące ryzyka, jakie niesie program, można traktować jak chwyt marketingowy, który OpenAI stosuje dość regularnie, ale poinformowano też, że p...

Tygodnik Powszechny • 27th September 2024

Polska odpowiedź na ChatGPT [Miłego antropocenu! #10]

Poniższy tekst powstał w oparciu o transkrypcję maszynową, może zawierać usterki językowe.
Sebastian Kondracki: Dzień dobry.
Jest kilka perspektyw, dlaczego warto uczyć jednak języka polskiego. Pierwsza perspektywa to na pewno wszelka edukacja i też elementy kulturowe. Warto, żeby ten język polski, który cały czas się zmienia, jednak zapamiętywać. OK, mamy zapamiętany ten język polski w książkach, mamy zapamiętany język polski pewnie w różnych filmach, ale jednak on jest statyczny. To znaczy te...

Tygodnik Powszechny • 25th September 2024

Sztuczna inteligencja: czas na decyzje. Rozmawiamy z wiceprezeską Meta AI

Wojciech Brzeziński: Po co właściwie Meta inwestuje miliardy w badania nad przetwarzaniem obrazu czy robotyką? To nie wydaje się mieć związku z zasadniczą działalnością firmy.
Joëlle Pineau: Mój zespół rzeczywiście często zajmuje się badaniami, które nie mają jeszcze jasnego biznesowego zastosowania. Ale założenie tego zespołu w 2013 r. było doskonałą inwestycją, tak jak świetną inwestycją pozostają badania nad fundamentami sztucznej inteligencji.
Początkowo nasze prace skupiały się nad algorytm...

Tygodnik Powszechny • 20th September 2024

Facebook odbiera głos polskim mediom. O co chodzi w tym sporze?

Na pierwszy rzut oka to niewielka zmiana: jeśli użytkownik Facebooka wrzuci na profil link do artykułu z polskiego portalu, tygodnika czy gazety, zamiast zdjęcia i fragmentu tekstu zobaczy jedynie niebieski link. W ten sposób Meta, spółka matka Facebooka, Instagrama i WhatsAppa, postanowiła zagrać na nosie polskim wydawcom i w pewnym sensie także państwu. Gdyby wszystko wyświetlało się jak wcześniej, musiałaby płacić polskim wydawcom za treści. Dzisiejszą decyzją pokazuje, że nie chce tego robić...

Tygodnik Powszechny • 18th September 2024

Płyną fake newsy: jak oszuści żerują na powodzi

IMGW i eksperci mogą do woli przekonywać, że woda ze zbiorników retencyjnych w Czechach w większości spływa do Morza Czarnego i Północnego i tylko niewielka część z dorzecza Odry trafia do Bałtyku, a do tego przy zrzutach ze zbiorników polskie i czeskie służby ściśle współpracują. Ale i tak, zanim prawda włożyła buty, nawet niektóre tradycyjne media zdążyły krzykliwymi nagłówkami zasugerować, że winni naszego nieszczęścia są Czesi.
Większość fake newsów w mediach społecznościowych to powtórka na...

Tygodnik Powszechny • 18th September 2024

Eksplodujące pagery Hezbollahu: jak wpłyną na sytuację na Bliskim Wschodzie

Dziewięcioletnia Fatima Abdullah zaczęła czwartą klasę podstawówki. Właśnie wróciła do domu po pierwszym dniu w szkole. Była w kuchni, gdy zabrzęczał pager jej ojca. Chciała mu go podać. Zginęła na miejscu.
Dziewczynka jest jedną z co najmniej 12 ofiar śmiertelnych ataku wymierzonego w bojowników Hezbollahu, polityczno-militarnej organizacji szyickiej, która kontroluje libańskie południe. We wtorek 17 września, o godzinie 15.30, pagery należące do członków tej organizacji eksplodowały niemal jed...

Tygodnik Powszechny • 11th September 2024

Google zapłaci 2,4 mld euro grzywny, a Apple 13 mld euro zaległych podatków

Sprawa Google'a ciągnęła się od ponad siedmiu siedmiu lat. Komisja Europejska stwierdziła wówczas, że gigant nadużywa dominującej pozycji na rynku i faworyzuje własne usługi porównywania produktów (były wyróżnione w ramkach i zawsze pojawiały się na pierwszym miejscu). 
Google i spółka macierzysta, Alphabet, zaskarżyły tę decyzję, ale TSUE przyznała rację Komisji. W orzeczeniu sędziowie podkreślili, że na unijnym rynku firmom, które mają pozycję dominującą, nie wolno stosować konkurencji pozacen...

Tygodnik Powszechny • 11th September 2024

Uszkodzone dane: kiedy pamięć cyfrowa nas zawodzi? [Miłego antropocenu! #9]

Poniższy tekst powstał w oparciu o transkrypcję maszynową, może zawierać usterki językowe.

Można o tym myśleć w naszej codzienności, że to jest pewien problem w tym, że z jakich programów na przykład musimy korzystać, ale z tej perspektywy archiwizacji to po prostu ogranicza szansę, że ktoś za 5, 10 albo nawet wyobraźmy sobie 500 lat sobie z tym plikiem poradzi. I to znów jest tylko jeden z przykładów. Pliki to był pierwszy krok, dziś znów powoli to zaczyna brzmieć anachronicznie, że ktoś się p...

Tygodnik Powszechny • 2nd September 2024

Brazylia zablokowała serwis społecznościowy Elona Muska. Poszło o władzę

To najnowszy wystrzał w coraz bardziej zażartej walce między Muskiem a brazylijskimi władzami, przede wszystkim zaś sędzią Sądu Najwyższego Alexandrem de Moraesem.
Kierujący wysiłkami na rzecz zwalczania internetowego ekstremizmu sędzia, który zdecydował właśnie o zablokowaniu X w Brazylii, polecił też Apple i Google, by w ciągu pięciu dni usunęły aplikację X ze swoich sklepów internetowych i zablokowały do niej dostęp. Zgodnie z orzeczeniem osobom korzystającym z X za pomocą VPN grozi dziennie...

Tygodnik Powszechny • 29th August 2024

Paweł Durow zwolniony z aresztu. Twórca Telegrama zbudował sobie legendę obrońcy wolności słowa: sprawdzamy, jak ma się ona do faktów

Na tę sprawę można patrzeć na kilka sposobów. Można – jak chcą prawnicy Pawła Durowa i armia jego internetowych fanów – widzieć w niej próbę zniszczenia przez państwo (tu: Francję) sfery wolności słowa i zmuszenia internetowych firm do ugięcia się pod polityczną presją.
Jednak historię powstania i rozwoju Telegrama – serwisu i komunikatora powstałego w 2013 r., a używanego dziś przez 900 mln ludzi na całym świecie – można interpretować też jako przestrogę: jak kończy się oddanie w ręce wielkich...

Tygodnik Powszechny • 23rd August 2024

Twórca Telegrama aresztowany we Francji. Kreml i Elon Musk protestują równie energicznie

Po aresztowaniu we Francji Pawła Durowa, założyciela serwisu Telegram, w mediach społecznościowych wybuchła histeria, że to zamach na wolność słowa. Na najgłośniejszego jej obrońcę stara się kreować Moskwa, która oskarża rząd w Paryżu o zapędy totalitarne. W sieci błyskawicznie zaczęło krążyć zdjęcie pocisku z napisem „Dla Durowa”, a jeden z najpopularniejszych prokremlowskich blogerów Borys Rożyn (na Telegramie ma 800 tys. subskrybentów) stwierdził, że „żyjemy w świecie, gdzie idee Orwella zatr...

Tygodnik Powszechny • 13th August 2024

Musk spotkał się z Trumpem. To nie była konfrontacja

„To nie będzie konfrontacyjny wywiad” – zapowiadał miliarder Elon Musk przed spotkaniem z Donaldem Trumpem transmitowanym na żywo na platformie X. Twierdził, że woli rozmowę z kandydatem na prezydenta USA, bo „podczas wywiadu nikt nie jest tak naprawdę sobą”. I miał rację. To nie był wywiad, lecz spotkanie potakiwacza z człowiekiem, który od lat powtarza to samo. 
Mniej więcej w połowie spotkania powód, dla którego Musk dał Trumpowi niemal dwie godziny na powtarzanie w kółko tych samych argument...

Tygodnik Powszechny • 9th August 2024

Donald Trump i Elon Musk: do czego mogą się razem posunąć?

Gdy Muskowi zarzucono, że złamał zasady własnego serwisu zakazujące publikowania treści fałszywych i wprowadzających w błąd, odpowiedział: „jak mnie upewnił światowej sławy autorytet, profesor Suggon Deeznuts, satyra w Ameryce jest legalna”. Taki profesor nie istnieje, rzekome imię i nazwisko to gra słów, a przyjmując mniej wulgarny jej sens, „deez nuts” to zwrot, którego używa się, by okazać brak szacunku dla toczącej się dyskusji.
Minęły czasy, gdy miliony ludzi z uwagą słuchały, jak Musk opow...

Tygodnik Powszechny • 30th July 2024

Cyfrowa nieśmiertelność: co po nas zostanie dzięki nowym technologiom [Miłego antropocenu! #6]

Poniższy tekst powstał w oparciu o transkrypcję maszynową, może zawierać usterki językowe.
Dzień dobry, bardzo się cieszę, że tutaj jestem z wami. Dziękuję za zaproszenie.
To zależy. Jeśli myślimy o takim szerokim planie i takim bardzo radykalnym pomyśle dotyczącym przenoszenia naszej świadomości do komputera, to tutaj byłabym bardzo sceptyczna i ostrożna w takim rozumieniu i oczekiwaniu takiej formy nieśmiertelności. Natomiast jeśli myślimy o tym, że możemy funkcjonować w formie takich pośmiert...

Tygodnik Powszechny • 27th July 2024

Czy grozi nam sabotaż na kolei? Ktoś ukradł elementy cyfrowego systemu Radio Stop

Cała akcja trwała kilkadziesiąt sekund i nawet nie wyglądała jak kradzież. Na nagraniu z monitoringu widać mężczyznę, który wchodzi do magazynu, wynosi z niego dwa pudełka i po krótkiej rozmowie z dozorcą odjeżdża.
W pudełkach skradzionych w połowie czerwca znajdowały się radiotelefony F-804/2/M – elementy cyfrowego systemu, który pozwala zdalnie zarządzać ruchem na kolei i umożliwia wysyłanie sygnału Radio Stop, by zatrzymać pociągi w kilku lokalizacjach naraz.
Złodzieja – 44-letniego Polaka –...

Tygodnik Powszechny • 20th July 2024

Piątkowa globalna awaria pokazuje, w jakim stopniu nasze życie zależy od garstki technologicznych koncernów

Wydawca, który odpowiadał za emisję programu na antenie brytyjskiego Sky News w piątkowy poranek, z pewnością długo tego dnia nie zapomni. Stacja od 7 rano zamiast najświeższych wiadomości musiała zacząć emitować filmy dokumentalne. Godzinę później przerwała nadawanie czegokolwiek. Po kolejnej godzinie wydawało się, że sytuacja jest już opanowana. Tyle że para prezenterów musiała poprowadzić program, w którym nie pojawiła się ani jedna grafika czy nagrane wcześniej materiały. Nie działał nawet p...

Tygodnik Powszechny • 15th July 2024

Komputery kwantowe ujawnią wszystkie sekrety świata [Miłego antropocenu! #5]

Poniższy tekst powstał w oparciu o transkrypcję maszynową, może zawierać usterki językowe.
Wojciech Brzeziński: Witamy Państwa bardzo serdecznie. Nazywam się Wojciech Brzeziński, a ten podcast to miłego antropocenu. Podcast Tygodnika Powszechnego, w którym opowiadamy o tym, w jaki sposób nauka i technika zmieniają świat i jak będzie wyglądać nasz świat jutra. Dzisiaj porozmawiamy o technologiach, które dla wielu z nas są, można powiedzieć, czymś na pograniczu magii. I opowiemy o tym, w jaki spos...

Tygodnik Powszechny • 28th June 2024

Czy media społecznościowe są dzieciom potrzebne do szczęścia?

Naczelny lekarz Stanów Zjednoczonych, Vivek Murthy, chce, by media społecznościowe miały ostrzeżenia o szkodliwości dla zdrowia nieletnich podobne do tych, jakie umieszczane są na papierosach. Powołuje się przy tym na dane o rosnącej liczbie przypadków depresji, zaburzeń lękowych i problemach z samooceną wśród młodzieży, która coraz więcej czasu spędza w sieci.
Tylko czy ta diagnoza jest słuszna? Urodzone po 1995 r. pokolenia Z i Alfa w zasadzie nie znają świata, w którym nie ma internetu. Nie m...

Tygodnik Powszechny • 16th December 2023

Przełom technologiczny roku: sztuczna inteligencja

Choć 2023 r. przyniósł w tej kwestii przełom, na razie raczej nie ma się co obawiać, że obudzimy się w świecie jak z „Matriksa”.

Tygodnik Powszechny • 8th December 2023

Unia Europejska chce regulować sztuczną inteligencję. Czy nowe przepisy ochronią prawa obywateli?

Wprawdzie to nie pierwsza tego typu regulacja (Chiny swoje przepisy o AI ogłosiły w lipcu), ale zdaniem Brukseli nigdzie na świecie kwestii bezpieczeństwa inteligentnych algorytmów nie potraktowano tak kompleksowo. „W ustawie określono zasady dotyczące potężnych modeli sztucznej inteligencji, dbając o to, by nie stwarzały systemowego ryzyka dla Unii i zapewniały obywatelom i demokracjom silne zabezpieczenia przed nadużyciami” – podkreślał rumuński europoseł Dragoș Tudorache, jeden ze sprawozdawc

Tygodnik Powszechny • 7th December 2023

AI: Czym się stanie i jak zmieni świat?

W tym wyścigu praktycznie nie ma już startupów, pozostali tylko technologiczni giganci. 6 grudnia Google zaprezentowało swoją odpowiedź na GPT – Gemini, model reklamowany jako najlepszy w swojej klasie. Gemini osiąga najlepsze wyniki w 30 z 32 powszechnie stosowanych akademickich testów porównawczych, wykorzystywanych w badaniach dużych modeli językowych. I to bez względu na to, czy dane wejściowe są tekstem, obrazem czy dźwiękiem. Prezes Google Sundar Pichai podczas konferencji prezentującej Ge

Tygodnik Powszechny • 22nd November 2023

Nieudany przewrót w OpenAI. Co oznacza dla prac nad sztuczną inteligencją?

Coraz dziwniejsze wygibasy zarządu OpenAI przerwał wreszcie Microsoft. Okazało się, że Altman dostał propozycję, by stworzyć tam nowy ośrodek zaawansowanych badań nad sztuczną inteligencją. I nie musiałby budować zespołu od zera. Dyrektor do spraw technologicznych cyfrowego giganta Kevin Scott oświadczył na X (dawniej Twitter), że każdy pracownik OpenAI, który zdecyduje się przejść do Microsoftu, może liczyć na dokładnie taką samą pensję, jaką miał w poprzedniej pracy.

Sytuacja zmieniła się w p

Tygodnik Powszechny • 10th November 2023

Algorytmy demokracji 2023: Jak rząd Węgier kierował do Polaków antyimigranckie reklamy podczas kampanii wyborczej

Problematyczny jest jednak moment startu kampanii. W Polsce toczyła się ona na wiele miesięcy przed wyborami. I kto wówczas ma płacić? W tej kwestii premier Morawiecki wytyczył wyraźną ścieżkę. Jak wyliczyła Bianka Mikołajewska z Wirtualnej Polski, w ciągu trzech lat szef polskiego rządu za reklamę prywatnych wpisów tylko na Facebooku zapłacił ponad pół miliona złotych, a od początku tego roku na promocję jedynie w tym serwisie oraz na kampanię PiS wydał prawie wszystko lub wszystko, co zarobił